หลอดนีออน เป็นหนึ่งในแหล่งกำเนิดแสงที่ได้รับความนิยมอย่างมากในปัจจุบัน เนื่องจากมีประสิทธิภาพสูงในการให้แสงสว่าง และประหยัดพลังงานกว่าหลอดแบบอื่นๆ หลอดนีออนจึงถูกนำมาใช้งานอย่างแพร่หลายทั้งในบ้านพักอาศัย สำนักงาน ร้านค้า โรงงานอุตสาหกรรม ตลอดจนถนนหนทางและสถานที่สาธารณะต่างๆ

หลักการทำงานของหลอดนีออน
หลอดนีออน ประกอบด้วยหลอดแก้วบรรจุก๊าซอารกอนหรือนีออนที่ความดันต่ำ เมื่อมีกระแสไฟฟ้าผ่านตัวนำทองแดงที่อยู่ภายในหลอด จะทำให้เกิดการจุดประกายไฟฟ้า และทำให้ก๊าซภายในหลอดเรืองแสงในลักษณะที่เรียกว่า “พลาสมา” ซึ่งจะปล่อยแสงสว่างออกมา

กระบวนการเปล่งแสงของหลอดนีออนนี้มีประสิทธิภาพสูงกว่าหลอดไส้ที่ใช้ลวดทองแดงร้อนแดงเพื่อปล่อยพลังงานในรูปแสง นอกจากนี้หลอดนีออนยังสามารถสร้างแสงสว่างได้ในช่วงสเปกตรัมกว้าง จึงสามารถปรับให้แสงมีสีต่างๆ ได้ตามความต้องการ

ประเภทของหลอดนีออน
หลอดนีออนสามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามลักษณะการใช้งาน ดังนี้
1. หลอดนีออนธรรมดา เป็นหลอดนีออนทั่วไปที่ให้แสงสีขาวหรือสีอ่อนตามก๊าซที่บรรจุอยู่ภายใน มักใช้ภายในอาคารสถานที่ต่างๆ เช่น บ้าน สำนักงาน โรงงาน ฯลฯ
2. หลอดนีออนสี สามารถให้แสงสีต่างๆ ได้ เนื่องจากมีการเคลือบผิวด้านในด้วยผงฟลูออเรสเซนต์หรือสารเรืองแสง จึงนิยมนำไปตกแต่งสถานที่เพื่อสร้างบรรยากาศ
3. หลอดนีออนกันระเบิด ผลิตจากวัสดุที่แข็งแรงทนทาน เหมาะสำหรับใช้ในสภาพแวดล้อมที่อาจเกิดการระเบิดได้ เช่น โรงกลั่นน้ำมัน โรงงานผลิตสารเคมี ฯลฯ
4. หลอดนีออนสำหรับนอกอาคาร ผลิตจากวัสดุกันน้ำและทนทานต่อสภาพอากาศ เหมาะสำหรับใช้ส่องสว่างบริเวณรอบนอกอาคารและพื้นที่กลางแจ้ง
5. หลอดนีออนประหยัดพลังงาน มีการออกแบบให้ใช้พลังงานไฟฟ้าน้อยลงโดยให้แสงสว่างในปริมาณเดียวกัน จึงช่วยประหยัดค่าไฟได้อย่างมาก

การบำรุงรักษาหลอดนีออน
หลอดนีออนมีอายุการใช้งานค่อนข้างยาวนาน โดยหากบำรุงรักษาอย่างถูกวิธีสามารถใช้งานได้นานมากกว่า 10,000 ชั่วโมง อย่างไรก็ตาม หลอดนีออนอาจมีปัญหาบางประการได้จากการใช้งานยาวนาน เช่น การสตาร์ทหลอดติดขัด แสงสว่างไม่สม่ำเสมอ รวมทั้งประสิทธิภาพในการให้แสงลดลง ดังนั้นจึงควรมีการตรวจสอบหลอดนีออนเป็นระยะ เพื่อทำการเปลี่ยนหรือซ่อมแซมเมื่อถึงเวลาอันสมควร

ข้อดีของหลอดนีออน
1. ประหยัดพลังงาน หลอดนีออนมีประสิทธิภาพการให้แสงสว่างสูงกว่าหลอดไส้ธรรมดาถึง 5-6 เท่า ทำให้ประหยัดค่าไฟได้มาก
2. อายุการใช้งานยาวนาน หากบำรุงรักษาดี หลอดนีออนสามารถใช้งานได้นานถึง 2-3 ปี
3. ให้แสงสว่างกระจายทั่วถึง เนื่องจากลักษณะของหลอดยาวเรียบ จึงไม่เกิดจุดสว่างและจุดมืดเกินไป
4. หลากหลายรูปแบบและสี สามารถเลือกใช้หลอดนีออนที่ให้แสงสีต่างๆ หรือหลอดแบบพิเศษได้ตามวัตถุประสงค์